Communicatie 
Bediening 
Zelfstandig leven 
Ontwikkeling, spel en therapie 
Adaptatietechniek 
Ervaringen met de Acticomm
“In het begin liet ik haar zien hoe het werkte, maar dat kon ze al heel snel alleen.“
Onderstaand artikel is verschenen in het vakblad ‘Klik’.
Het bedienen van een computer is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Bij Fatima Zorg, organisatie voor mensen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking in de Achterhoek, wordt er intensief gezocht naar mogelijkheden om computergebruik voor cliënten wél vanzelfsprekend te maken.
In 2012 organiseerde Fatima Zorg het Grote computerfeest. Een evenement om aan cliënten en hun begeleiders te laten zien wat er allemaal mogelijk is op computergebied. Van aangepaste muizen tot iPads, van spelletjes op x-Box Kinect tot beeldbellen met Skype, alles kon live worden uitgeprobeerd. Het meest in trek was de Acticomm, een opvallend gekleurd computermeubel met een groot touchscreen.
De Acticomm is in eerste instantie ontwikkeld voor mensen met een ernstig meervoudige beperking. Voor deze doelgroep zijn de mogelijkheden om met een gewone computer te werken zeer beperkt. Door het touchscreen is de Acticomm makkelijk te bedienen. Het opvallend gekleurde verrijdbare meubel is niet alleen heel handig, maar ook nog eens visueel aantrekkelijk. Dat zorgt ervoor dat de drempel om te beginnen met spelen, leren of communiceren erg laag is.
Geconcentreerd
Agnes Keurentjes, 60 jaar oud, woont sinds 2010 bij Fatima Zorg. Op de dagbesteding maakt ze graag gebruik van de Acticomm.
Agnes is ijverig en heel nauwkeurig aan het kleuren tijdens het gesprek. “Haar favoriete kleurplaat is de vlinder”, vertelt begeleidster Miranda. “De vlinder kleurt Agnes in door stippen te zetten. Ze kan hier zo een half uur tot een uur geconcentreerd mee bezig zijn. Maar ook spelletjes doen, zoals memorie, vindt ze erg leuk. En met de Acticomm kan je dat zowel samen doen als alleen.”
Agnes pikte het gebruik van de Acticomm erg snel op. Miranda: “In het begin liet ik haar zien hoe het werkte, maar dat kon ze al heel snel alleen. En dat geldt niet alleen voor Agnes. Wij hebben ook een cliënt op deze groep die blind is. Ook hij is dol op de Acticomm, hij speelt er piano op voor ons.”
“We zien cliënten echt opbloeien als ze met de Acticomm bezig zijn.”
Onderstaand artikel is verschenen in het blad van Zuidwester ‘Wij zijn Zuidwester’.
Dat computers alleen handig zijn voor mensen met een lichte beperking is sinds de komst van de Acticomm een veronderstelling. De dagbesteding in Oud-Beijerland van Zuidwester heeft eind vorig jaar voor het eerst kennis kunnen maken met de Acticomm computer en deze maakt sindsdien structureel onderdeel uit van de dagactiviteiten van een aantal cliënten.
Teamleider Dagbesteding Mathijs Moerland vertelt: “Via onze logopediste kwamen we voor het eerst in aanraking met deze multifunctionele computer. Zij gebruikte de Acticomm al om cliënten picto’s te leren en dacht dat het ook wel iets voor de dagbesteding zou kunnen zijn. De Acticomm biedt immers meer mogelijkheden dan alleen het tonen van afbeeldingen.”
Zelf Bepalen
“We zijn erg blij met de aanschaf van de Acticomm. De computer maakt het namelijk voor veel cliënten mogelijk om op een speelse manier mentaal uitgedaagd te worden. De beschikbare spelletjes zijn dan er dan ook voor veel niveaus.’ Mathijs legt uit: ‘bij sommige spellen moet de cliënt bijvoorbeeld het scherm aanraken om een geluid te horen of een vorm te laten ontstaan, bij andere moeten ze patronen herkennen en samenvoegen, of heel snel iets op het scherm aanraken. Voor wie lekker wil zingen, zit er ook een karaokemodule op. Ontspannen naar muziek luisteren kan natuurlijk ook. Daarnaast biedt de Acticomm ook de mogelijkheid om foto’s te bekijken die de familie heeft opgestuurd of van dingen die de interesse van de cliënt hebben. Cliënten kunnen met deze computer zelf aan ons laten zien wat zij interessant vinden en wat niet. De Acticomm bevordert dus in zekere zin de communicatie.”
“Voor iedere cliënt kunnen we een individueel programma aan mogelijkheden samenstellen. De Acticomm biedt simpelweg talloze mogelijkheden. Wat ook erg praktisch is, is dat deze computer op een speciaal paneel is bevestigd, waardoor de Acticomm ook voor mensen in een rolstoel goed bereikbaar en zichtbaar is. We zien cliënten echt opbloeien als ze met de computer bezig zijn. Zij moeten zelf in actie komen, waardoor ze ook meer bewegen. Daarom willen we voor volgend jaar een aantal Acticomm’s aanschaffen voor alle regio’s van Zuidwester. Ik weet zeker dat het daar ook een succes zal zijn.”
“Nog nooit had ik hem verbaasd zien kijken, maar bij de Acticomm gingen zijn wenkbrauwen omhoog.”
Onderstaand artikel is verschenen in het vakblad ‘Klik’.
Een ‘op maat gemaakt’ computersysteem. Door het foldertje dat ik toegestuurd kreeg, kon ik me er een vage voorstelling van maken. Ik was benieuwd hoe mijn cliënten met ernstig meervoudige beperkingen zouden reageren op dit design-computermeubel met aanraakscherm en speciaal ontwikkelde software. Want ze mochten de Acticomm tijdens de demonstratie zelf uitproberen. In ons nogal gedateerde jaren-zeventig activiteitengebouwtje bleek het fraai vormgegeven apparaat met felle kleuren op het scherm op zichzelf al een enorme blikvanger. Met zijn allen stonden of zaten wij, cliënten en medewerkers, nieuwsgierig toe te kijken. Wie had ooit gedacht dat onze cliënten met een computer zouden gaan werken? Heel snel en eenvoudig zetten de heren van de Friese zorginstelling Talant (bedenker van de Acticomm) het in hoogte verstelbare, robuuste apparaat op zijn plaats. Binnen een paar minuten was hij al in werking. Het was een fluitje van een cent. Dat beloofde al veel goeds, want praktisch, simpel en vlot, dat willen wij graag!
Om de beurt leidden wij de cliënten er naartoe. We wachtten hun reacties af. Die waren boven verwachting. Neem bijvoorbeeld Stijn. Hij kan het nooit laten om een knopje van het computerscherm in ons lokaal uit te drukken, of zelfs de hele computer uit te schakelen. Uiteraard mag hij dat niet, want dat ding is niet bedoeld als spelcomputer; wij begeleiders moeten hebben gebruiken, onder andere om te rappoteren. En nu mocht Stijn zomaar zelf voor een echt computerscherm gaan zitten! Nog nooit eerder had ik hem verbaasd zien kijken, maar nu gingen die wenkbrauwen toch echt omhoog. Voorzichtig raakte hij het scherm aan. Het autootje dat eerst stil stond, begon te rijden. Meteen liet hij het scherm weer los, om het daarna nog eens te proberen. Bij een ander onderdeel van het programma maken de dieren in beeld een bijbehorend geluid na aanraking. Het lijkt wel tovenarij, zag ik Stijn denken.
Wat een mogelijkheden! Je kunt heel eenvoudig zelf puzzels of combinaties maken, allerlei gekleurde vormen laten verschijnen, of foto’s en voorwerpen met bijpassende geluiden. En dat allemaal zonder muis, maar door een eenvoudige aanraking van het scherm (touchscreen). Je kunt:
- voor elke gebruiker een profiel aanmaken met hun eigen geluiden
- foto’s plaatsen; zo kun je een memory-spel met persoonlijke foto’s of een digitaal fotoboek van familie met stemgeluid maken
- films maken; met een weekplanning kan de deelnemer op film, met geluid, zien wat er elke dag gaat gebeuren
- pictogrammen invoeren; met een communicatieplan kan de gebruiker zijn wensen duidelijk maken aan anderen
Talant biedt de mogelijkheid om cliëntgerichte software te maken, die perfect aansluit op de belevingswereld van de gebruiker. Niet alleen kunnen deelnemers dus veel lol beleven aan het spelen met deze computer, maar ze kunnen er ook van alles mee leren:
- beter communiceren
- concentratie vergroten
- fijne motoriek verbeteren
- geheugen trainen
Ik ben over de Acticomm heel enthousiast. Helaas hebben we de postcodeloterij nog niet gewonnen, maar we gaan zeker op zoek naar sponsors. Dit apparaat biedt onze cliënten nieuwe mogelijkheden.
Elles Duijndam
“Communiceren is door zijn beperking bijna onmogelijk, maar met Acticomm leert hij het langzaam aan wel.”
Mevrouw Dijkstra, moeder van de 16-jarige Lammert, is erg enthousiast over de Acticomm die zij voor haar meervoudig beperkte zoon al een aantal jaren thuis heeft. “Met hem communiceren is door zijn beperking bijna niet mogelijk, maar heel langzaam leert hij wel, mede dankzij de Acticomm. We zijn nu bijvoorbeeld met hem aan het oefenen dat hij op de Acticomm kan aangeven wat hij op zijn brood wil.” Bovenal beleeft haar zoon aan de Acticomm veel plezier, met name aan het memory-spel dat hij ook vaak samen met zijn moeder speelt. Dit zou Lammert op een normale computer of met een kaartspel niet kunnen.
“We kunnen beter met ze communiceren en dus beter begeleiden. We vergroten de wereld van onze cliënten”
Onderstaand artikel is verschenen in het blad van Ipse de Bruggen.
Als cliënte Tracey de Acticomm ziet, stapt ze er meteen op af. Hoewel ze door haar ontwikkelingsniveau van 9 maanden niet met woorden kan vertellen wat ze wil, is het duidelijk dat ze het apparaat herkent en wil spelen. Met én tik op het beeldscherm tovert ze haar favoriete spelletje tevoorschijn: gekleurde spiralen die over het beeld bewegen.
“Het is een ideale computer”, vertelt begeleider Arjanneke Notenboom van dagactiviteitencentrum Aspergeakker in Zoetermeer. “De computer zit in een ombouw die we over de (rol)stoel heen kunnen rijden zodat de cliënten gemakkelijk bij het scherm kunnen. En voor elke individuele cliënt kunnen we zelf spelletjes en programma’s downloaden. Van eenvoudige tot lastige, alles kan.” De spiralen zijn Tracey’s favoriet, een goeie tweede is een busje dat van links naar rechts rijdt en ’toet’ laat horen. “Het mooie is dat cliënten nu kunnen laten zien wat zij interessant en wat ze niet leuk vinden. Omdat ze op de computer willen spelen komen cliënten zelf in actie waardoor ze meer bewegen. We kunnen beter communiceren, waardoor we hen beter kunnen begeleiden. Hierdoor vergroten we de wereld van onze cliënten!”
