Pc-bediening

Communicatie

Leren communiceren

Interactief snoezelen

Assessment

FAQ’s

Op deze pagina beantwoorden wij veelgestelde vragen over het werken met oogbesturing.

 

Algemene vragen over oogbesturing

Kunnen de IR-lichten van oogbesturingsmodules epileptische aanvallen veroorzaken?

Theoretisch is dit mogelijk. Drie tot vijf procent van de epileptici is gevoelig voor licht. De meeste kinderen met lichtgevoelige epilepsie zijn gevoelig voor lichtflitsen met een frequentie van 15-25 Hz. Ook oogbesturingsmodules kunnen flikkeren in deze frequentie. Hetzelfde geldt echter voor gewone computers en communicatiehulpmiddelen, en zelfs voor de tv. Al deze apparaten kunnen bij kinderen met lichtgevoelige epilepsie een aanval veroorzaken. Echter in tegenstelling tot de andere genoemde apparaten, flikkeren eyetrackers niet voortdurend, maar slechts zeer zelden en zeer beperkt. Bovendien is de intensiteit van het IR-licht ten opzichte van het omgevingslicht zo laag, dat het bij normale verlichting niet eens met het blote oog kan worden waargenomen. Van Tobii weten wij dan ook dat in de praktijk nog nooit een epileptische aanval is veroorzaakt door een van hun oogbesturingsmodules. En dat geldt niet alleen voor de systemen die worden gebruikt voor communicatie (CEye) en pc-bediening (PCEye), maar ook voor de analysesystemen voor onderzoeksinstellingen, die door de jaren heen al door vele duizenden mensen zijn gebruikt.

Hoe kan ik met oogbesturing tekst selecteren?

In onderstaande video’s ziet u twee manieren om tekst te selecteren met behulp van Tobii Gaze Selection.

TD Control
Eenvoudige oogbesturing met TD-Control.

Voor veel toepassingen, zoals spellen en eenvoudige websites, kan vaak volstaan worden met alleen het bewegen van de cursor en eventueel ook het uitvoeren van een muisklik (linker muisknop). Om dit in te stellen gaat u naar de instellingen van TD Control: klik vanuit het offscreen-menu op het rondje met de drie puntjes dat midden in het beeld verschijnt en dan op het tandwiel. Ga in de instellingen naar Aanpassing en dan bij Opstarten naar Kiezen. Kies bij de Opstartmodus voor Klikken herhalen.

Bij het opstarten van TD Control komt u dan voortaan meteen in de eenvoudige modus die Klikken herhalen genoemd wordt. In het offscreen-menu hiervan ziet u dan in het midden drie knoppen: de pauze-stand voor het aan-/uitzetten van de zichtbaarheid van de cursor, voor het aan-/uitzetten en voor het kunnen klikken. De volgende vier combinaties zijn mogelijk.

Geen cursor, niet klikken:

Wel cursor, niet klikken:

Geen cursor, wel klikken:

Wel cursor, wel klikken:

De modus Klikken herhalen sluit u af door in het offscreen-menu rechts op het kruisje te klikken.
Vaak is het ook wenselijk om het offscreen-menu uit te schakelen, zodat dit dus niet tevoorschijn komt als je midden onder het beeld kijkt. Het uit-/aanschakelen hiervan gebeurt met toets F2 (functietoets F2 van toetsenbord).

Tobii Gaze Viewer
Gaze Viewer neemt het geluid van filmpjes niet op.
Gaze Viewer kan opnames maken van oogbewegingen bij het kijken naar een videofilmpje. Door de opname met de F7-toets te starten, wordt ook het geluid opgenomen. Normaalgesproken is dat zowel het omgevingsgeluid als het geluid van de film. Binnen de standaard Mediaspeler van Windows wordt de F7-toets echter gebruikt om het volume te dempen, waardoor Gaze Viewer het geluid niet kan opnemen.

Dit is op te lossen door een alternatieve mediaspeler te gebruiken. Een eenvoudige mediaspeler die goed werkt is Media Player Classic. U kunt deze speler downloaden via onderstaande links.

Media Player Classic 32 bit
Media Player Classic 64 bit

Ga in Media Player Classic naar Beeld > Opties en selecteer onder Formaten de videoformaten die u standaard met deze speler wilt afspelen.

Tobii Dynavox I-13 en I-16
Eenvoudige oogbesturing met TD-Control.

Voor veel toepassingen, zoals spellen en eenvoudige websites, kan vaak volstaan worden met alleen het bewegen van de cursor en eventueel ook het uitvoeren van een muisklik (linker muisknop). Om dit in te stellen gaat u naar de instellingen van TD-Control: vanuit het offscreen-menu klikt u op het rondje met de drie puntjes dat midden in beeld verschijnt en dan op het tandwiel. Ga in de instellingen naar Aanpassing en dan bij Opstarten naar Kiezen. Kies in de Opstartmodus voor Klikken herhalen.

Bij het opstarten van TD-Control komt u dan voortaan meteen in de eenvoudige modus die Klikken herhalen genoemd wordt. In het offscreen-menu hiervan ziet u dan in het midden drie knoppen; voor de pauze-stand, het aan-/uitzetten van de zichtbaarheid van de cursor, en het aan-/uitzetten van het kunnen klikken. De volgende vier combinaties zijn mogelijk.

Geen cursor, niet klikken:

Wel cursor, niet klikken:

Geen cursor, wel klikken:

Wel cursor, wel klikken:

De modus Klikken herhalen sluit u af door in het offscreen-menu rechts op het kruisje te klikken.
Vaak is het ook wenselijk om het offscreen-menu uit te schakelen, dan komt dit dus niet tevoorschijn als je midden onder het beeld kijkt. Het uit-/aanschakelen gebeurt met toets F2 (functietoets F2 van toetsenbord).

Het meeleesscherm aan de achterkant werkt niet.

Als het meeleesscherm (partnervenster) aan de achterkant niet werkt terwijl dit wel goed staat ingesteld in Tobii Communicator 5 of TD-Snap, doet u het volgende gedaan:
Klik in de taakbalk van Windows op het vergrootglas en typ in het zoekveld ‘apparaatbeheer’ gevolgd door een <Enter>. Klap in de lijst Universal Serial Bus-controllers uit en dubbelklik vervolgens op USB Serial Converter:

Klik op tabblad Stuurprogramma en vervolgens op Vorig stuurprogramma:

Selecteer in het volgende venster Mijn apps werken niet met dit stuurprogramma en klik vervolgens op Ja:

In Apparaatbeheer staat dan onder USB-apparaten als het goed is Partner Window Controller:

 

Het meeleesvenster zou dan weer moeten werken.

 

Tobii Dynavox I-12+ en I-15+
Hoe kan het aanraakscherm op de I-serie worden uitgeschakeld?
Let op: het onderstaande is niet mogelijk op de I-serie+.

Ga voor het uitschakelen van het aanraakscherm naar Configuratiescherm > Pen en aanraken. Selecteer vervolgens het tabblad Aanraken en vink de optie Uw vinger als invoerapparaat gebruiken uit.

Als het aanraakscherm later weer ingeschakeld moet worden, hebt u wel een muis of trackball nodig om de optie weer aan te vinken. Hiervoor kan het bijgeleverde toetsenbord met trackball gebruikt worden.

Wat moet ik doen als mijn I-serie of I-serie+ apparaat niet meer opstart?
Als het apparaat niets meer doet bij het aanzetten, voer dan onderstaande reset-procedure uit. Dit wordt ook wel de PMR (Power Management Reset) procedure genoemd.
  • Verwijder de beide accu’s uit het apparaat. Deze vindt u aan de onderkant. U moet voor het verwijderen het schuifje verplaatsen om de accu los te krijgen.
  • Koppel de lader los als die nog aangesloten is.
  • Houd de aan-knop aan de rechter zijkant 15-20 seconden ingedrukt.
  • Verbind de lader weer met het apparaat (plaats de accu’s nog niet terug).
  • Probeer het apparaat aan te zetten door de aan-knop in te drukken.

Als het apparaat weer normaal opstart, kunt u de accu’s terugplaatsen. Dit mag ook als het apparaat al aanstaat.

Indien het bovenstaande niet helpt, dan kan het apparaat of de lader defect zijn. Neem in dat geval contact met ons op.

 

Ik heb geen geluid op mijn I-serie of I-serie+ apparaat.
Als het I-apparaat geen geluid geeft, dan kunt u het volgende gedaan doen.

Op het bureaublad staat een icoon met de naam I-series Control Center. Start dit programma en selecteer links in het venster de optie Veiligheid. Hier moeten vinkjes staan bij Geluid en Temperatuur en onderaan moet Gemonteerd geselecteerd zijn. Sluit daarna het Control Center af en test of het geluid nu wel werkt.

Als het bovenstaande niet tot een oplossing leidt, ga dan via het Windows Startmenu naar Configuratiescherm > Geluid (of zoek in Windows op de term ‘geluid’). Selecteer het tabblad Afspelen. Hier moet Realtek High Definition Audio als standaardapparaat ingesteld zijn. Klik met de rechtermuisknop op  Realtek High Definition Audio en klik dan op Eigenschappen.

Kies vervolgens het tabblad Niveaus. Het volume van de speakers moet daar voldoende openstaan. Het niveau voor de microfoon kan het beste helemaal dicht staan.

Als na het instellen of controleren van bovenstaande instellingen het geluid nog steeds niet werkt, neem dan contact op met onze helpdesk.

 

Er komt een hoge pieptoon uit de speakers.
Dit komt meestal doordat de microfoon openstaat, waardoor het geluid gaat rondzingen. Om dit te verhelpen gaat u via het Windows Startmenu naar Configuratiescherm > Geluid (of zoek in Windows op de term ‘geluid’). Selecteer het tabblad Afspelen, klik met de rechtermuisknop op Realtek High Definition Audio en kies daarna Eigenschappen.

Kies vervolgens het tabblad Niveaus. Het volume van de speakers moet daar voldoende openstaan. Het niveau voor de microfoon kan het beste helemaal dicht staan.

Zet het niveau van de microfoon op 0, of stel de mute-functie in door een klik op het luidsprekertje (er verschijnt dan een stopteken in het icoon).

 

Tobii Dynavox Communicator 5
Hoe kan ik de pagina instellen waarmee Communicator 5 opstart?
Ga voor het instellen van de paginaset waarmee Communicator 5 opstart eerst via de menubalk naar Bestand > Naar > Startpagina bewerken (u kunt ook met de rechtermuisknop klikken en dan kiezen voor Startpagina bewerken). U kunt vervolgens één van de paginasets van de Startpagina kiezen als opstartpagina. U klikt hiervoor op de betreffende knop en klikt dan aan de rechterkant op Instellen als opstartpagina.

Als de gewenste paginaset er niet bij staat dan kunt u deze op de startpagina zetten met de knop Paginasets toevoegen (bovenaan). U kunt dan kiezen uit verschillende categorieën met kant-en-klare paginasets, of via de knop  Mijn Paginasets één van uw eigen paginasets toevoegen. Nadat u de pagina hebt toegevoegd aan de startpagina, kunt u deze instellen als opstartpagina zoals hierboven is beschreven.

Hoe kan ik Gmail instellen in Communicator 5?
  • Ga naar Bestand > Naar > Geavanceerde Instellingen > Toepassingen > E-mail
  • Kies Nieuw
  • Kies het e-mail type of kies Handmatig configureren
  • Kies Volgende
  • Voer naam, e-mailadres en wachtwoord in
  • Kies Klaar, of vul de overige gegevens in bij handmatige configuratie

Extra instellingen nodig voor Gmail:

  • Ga naar de volgende site: accounts.google.com
  • Log in met uw Gmail gegevens
  • Kies Inloggen bij Google
  • Zet Authenticatie in twee stappen uit:

  • Zet Apps met lagere beveiliging toestaan aan:

 

Hoe voorkom ik toegang tot de instellingen met de rechtermuisknop in Communicator 5?
Ga hiervoor naar Bestand > Naar > Geavanceerde instellingen en kies het tabblad Invoer. U ziet dan linksonder Klikken met rechtermuisknop uitschakelen staan, dit moet u aanvinken. In het vervolg kunt u dan alleen nog via de menubalk naar de instellingen.

Hoe zet ik gegevens over naar een andere computer waar ook Communicator 5 op staat?
In Tobii Communicator 5 kunt u een export-bestand (eindigt op .vse) maken van een gebruiker. In het export-bestand komen alle instellingen, gebruikte paginasets  en overige bestanden te staan. Het export-bestand kan dienen als back-up maar het kan ook gebruikt worden om gegevens over te zetten naar een andere computer waar Tobii Communicator 5 op staat. Voor het overzetten van gegevens of het maken en terugzetten van een back-up gaat u als volgt te werk.

Ga naar Bestand > Import en Export instellingen en gegevens en kies dan Exporteer geselecteerde instellingen en gegevens en dan Volgende.

Kies Volledige Export en klik op Volgende.

Klik dan op Bladeren. Daarna bladert u naar de locatie waar u het export-bestand wilt opslaan (bijv. op een USB-stick), dan klikt u op OK en dan op Volgende.

Het maken van het bestand zal enige tijd in beslag nemen. Als het klaar is, klikt u op Voltooid.

Voor het importeren op een andere computer, of voor het terugzetten van een back-up op dezelfde computer, gaat u naar Bestand > Import en Export instellingen en gegevens. U kiest dan Importeer geselecteerde instellingen en gegevens en dan Volgende.

Blader vervolgens naar de locatie waar het export-bestand staat (bijv. op een USB-stick). Er verschijnt dan rechts de naam van de gebruiker met .vse  erachter (bijv. Gast.vse). Selecteer dit bestand en klik op Volgende.

Het importeren zal enige tijd in beslag nemen. Als dit klaar is, kiest u voor Volledige import en dan Volgende.

Dan wordt gevraagd of er geïmporteerd moet worden naar dezelfde gebruiker, een bestaande gebruiker of een nieuwe gebruiker. Meestal wordt hier dezelfde gebruiker gekozen. Hierna klikt u weer op Volgende.

Als het importeren klaar is, klikt u tenslotte op Voltooien.

 

Een export-bestand dat gemaakt is met Tobii Communicator 4 kan geïmporteerd worden in Tobii Communicator 5, maar andersom kan niet.

Het importeren lukt niet als het export-bestand is gemaakt op een computer met een nieuwere versie van Tobii Communicator 4 of 5. Het programma moet dan eerst geüpdatet worden. Dit kunt u doen via Help > Controleren op updates.

 

Waar kan ik de tekstbestanden vinden die ik met de tekstverwerker van Communicator 5 heb gemaakt?
Het terugvinden van de tekstbestanden is wat lastig. De gemakkelijkste manier om er te komen is via het menu van Communicator 5. Ga daar naar Bestand > Naar > Geavanceerde Instellingen en dan via het tabblad Systeem naar Gegevensmappen. In het dialoogvenster dat dan verschijnt, klikt u onderaan bij Gebruikersinstellingen voor actieve gebruiker op de knop Verkennen. Daar vindt u een map met de naam Tekst Files waarin de tekstbestanden staan.

Als u de map met tekstbestanden gevonden heeft, kunt u een snelkoppeling naar deze map maken, bijvoorbeeld op uw bureaublad, zodat u uw tekstbestanden voortaan sneller kunt vinden.

 

Kan ik in Communicator 5 mijn postvakken in één keer leeg maken?
Dit is niet door de gebruiker zelf te doen vanuit een vocabulaire, maar kan wel via de menubalk:

Ga naar Bestand > Naar > Geavanceerde instellingen > Toepassingen > E-mail

Open het tabblad Geavanceerd. Klik op de knop Map leegmaken, selecteer de map die u leeg wilt maken en klik op OK. Let op: de gehele map wordt hiermee geleegd.

Ook de e-mailmappen die gebruikt worden in Sono Key worden op deze manier leeggemaakt

Hoe kan ik mijn licentie overzetten naar een nieuwe computer?
Als u de computer waarop Tobii Communicator 5 staat gaat vervangen door een nieuwe, dan moet de licentie overgezet worden. Hiervoor moet u de licentie eerst deactiveren op de oude computer. Dit gaat als volgt:

Ga naar Help > Licentiebeheer, klik op de knop met de tekst Deactiveren en klik vervolgens nogmaals op de knop Deactiveren.

Als u de oude computer met Tobii Communicator 5 niet meer hebt of als deze niet meer werkt dan kunt het programma ook deactiveren via deze website:

https://live-www.tobiidynavox.com/activation-key

U vult daar het serienummer in en klikt vervolgens op Submit. Daarna moet u kiezen op welke computer u het programma wilt deactiveren, kies hier de computernaam van uw oude computer.

Na het deactiveren kunt u het programma met hetzelfde serienummer activeren op de nieuwe computer.

 

De symbolen in Tobii Communicator 5 zien er ineens heel vreemd uit.

In Tobii Communicator 5 zijn bij sommige PCS en SymbolStix symbolen de lijntjes van de figuren veel dunner dan voorheen.

Om dit probleem op te lossen moet een Windows-update (KB5003690) geïnstalleerd worden.
U kunt eerst kijken of deze vanzelf binnenkomt als de Windows updates worden bijgewerkt. Dit gaat als volgt:

Start>Instellingen>Bijwerken en beveiliging>Windows update

Klik op Naar updates zoeken en volg de aanwijzingen.

Indien de update KB5003690 niet automatisch binnenkomt kunt u deze ook handmatig installeren via deze website:

https://www.catalog.update.microsoft.com/Search.aspx?q=KB5003690

Daar kiest u eerst de juiste versie van Windows 10. Deze kunt u vinden bij:

Start>Instellingen>Systeem>Info

Daar staat Type systeem (b.v. x64) en onder Windows-specificaties staat Versie (b.v. 20H2)

Als update KB5003690 geïnstalleerd is start u Tobii Communicator 5 opnieuw op, en daarna zullen de symbolen weer zoals voorheen worden weergegeven.

Sinds medio 2022 verschijnt een ‘POP3’ foutmelding bij binnenhalen van email van Google (gmail.com).

Dit heeft vrijwel zeker te maken met de nieuwe vereiste dat gebruik moet worden gemaakt van 2 staps verificatie. Loop om dit in te stellen onderstaande stappen door:

Log in op het Gmail account via https://www.google.com/gmail/

Klik op de avatar in de rechterbovenhoek en klik vervolgens op ‘Je Google-account beheren

Look to Learn
Look to Learn gebruiken met oogbesturing.

Look to Learn kan gebruikt worden met eenvoudige oogbesturing. Daarbij is het vaak niet nodig om klikacties te kunnen uitvoeren en ook is het vaak wenselijk dat de cursor niet wordt weergegeven. Afhankelijk van het Tobii systeem dat u gebruikt zijn er de volgende mogelijkheden om oogbesturing te gebruiken:

TD-Control
TD-Cotrol wordt gebruikt met de nieuwste PCEye oogmodule en op de TobiiDynavox I13 en I16 spraakcomputers. De eenvoudige oogbesturing van TD-Control heet Klikken herhalen. Het instellen en gebruik hiervan wordt beschreven in de FAQ ‘Eenvoudige oogbesturing met TD-Control’ onder de categorie TD-Control.

Windows Control
Windows Control wordt gebruikt i.c.m. met verschillende oogmodules, waaronder de PCEye Plus en PCeye Mini. Voor eenvoudige oogbesturing maakt u geen van Windows Control zelf, maar van het programma Gaze Point dat gratis te downloaden is van de website van TobiiDynavox. Bij gebruik van Gaze Point moet de Windows Control software afgesloten zijn.
NB: Gaze Point mag niet geïnstalleerd worden op systemen waar TD-Control of Gaze Interaction Software opstaat.

Gaze Interaction Software
Gaze Interaction software wordt gebruikt met oudere oogmodules zoals de PCEye Explore en PCEye Mini. Ook de TobiiDynavox I12+ en I15+ spraakcomputers werken met deze software. De eenvoudige oogbesturing hierbij heet ‘Mouse Emulation’. Deze kan worden ingesteld via het programma Gaze Interaction Settings. Klik hiervoor eerst links op Windows Control en selecteer dan Mouse Emulation (hier wordt de term Windows Control gebruikt; dit heeft dus niets te maken met de Windows Control software zoals die hierboven staat).